"Πρίν ξημερώσει το 1821" 3

ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ ΤΟΥ ΑΡΓΕΝΤΗ
Το 1796 ο Ρήγας κάνει έδρα της δράσεως του την Βιέννη. Στο σπίτι του ευπατρίδη Αργέντη, τον Σεπτέμβριο του ιδίου έτους..
- Αγαπητοί μου φίλοι, ορκιζόμαστε στην Αγία και Ομοούσιον Τριάδα, όρκο σιωπής γιά την πατριωτική οργάνωσή μας!, είπε ο Ρήγας βάζοντας το χέρι του στο Ευαγγέλιο.
- Ορκιζόμαστε!, απάντησαν οι παρευρισκόμενοι φίλοι του, περί τα δέκα άτομα.
«Ο λαός απόγονος των Ελλήνων, όπου κατοικεί την Ρούμελην, την μικράν Ασίαν, τας Μεσογείους νήσους , την Βλαχομπογδανίαν, και όλοι όσοι στενάζουν υπό την δυσφορωτάτην τυραννίαν του βδελυρωτάτου δεσποτισμού, ή εβιάσθησαν να φύγουν εις ξένα βασίλεια δια να γλυτώσουν από τον δυσβάστακτον και βαρύν αυτού ζυγόν, όλοι λέγω χριστιανοί και Τούρκοι, χωρίς κανέναν ξεχωρι-σμόν θρησκείας, (επειδή όλοι πλάσματα Θεού είναι, και τέκνα του πρωτοπλάστου), στοχαζόμενοι ότι ο τύραννος ονομαζόμενος Σουλτάνος κατέπεσεν ολοτελώς εις τας βρωμερά θηλυμανείς ορέξεις του επερικυκλώθη από ευνούχους και αιμοβόρους αμαθεστάτους αυλικούς, ελησμόνησε και κατά-φρόνησε την ανθρωπότητα, εσκλη-ρύνθη η καρδία του κατά της αθωότητος, και το πλέον ωραιό-τερον βασίλειον του κόσμου, οπού εκθειάζεται πανταχόθεν από τους σοφούς, καντήτησεν εις μίαν βδελυράν αναρχίαν τόσον ώστε κανένας οποιασδήποτε τάξεως και θρησκείας, δεν είναι σίγουρος μήτε δια την ζωήν του, μήτε δια την τιμήν του, μήτε δια τα υποστατικά του.
Ο πλέον ήσυχος, ο πλέον αθώος, ο πλέον τίμιος πολίτης κινδυνεύει την κάθε στιγμήν να γίνει ελεεινή θυσία της τυραννικής φαντασίας, ή των αγρίων τοποτηρητών, και αναξίων Μεγιστάνων του τυράννου, ή τέλος (όπερ συνηθέστερον συμβαίνει) των κακοτρόπων θηριωδεστάτων μιμη-τών του χαιρόντων εις το ατιμώ-ρητον κρίμα, εις την σκληροτάτην απανθρωπότητα, εις την φονοκτο-νίαν, χωρίς καμμίαν εξέτασιν, χωρίς καμμίαν κρίσιν.
- Ουρανέ, εσύ είσαι απροσω-πόληπτος μάρτυς των τοιούτων κακουργημάτων.
- Ήλιε, εσύ βλέπεις καθημερινώς τα τοιαύτα θηριώδη τολμήματα.
- Γη, εσύ ποτίζεσαι αδιακόπως από τα ρείθρα των αθώων αιμάτων.
Ποίος έχει στόμα να με ειπή το εναντίον; Ποίος είναι εκείνος ο τίγρις ομόψηφος των τοσούτων ανομημάτων, ας εύγη εις το παρόν, και δια πολέμιόν του μάρτυρα, θέλει αποκτήσει όλην την κτίσιν, ήτις αγλώσσως γογγά δια τους αδίκους ώδε εκχυνομένους ρύακας των ανθρωπίνων αιμάτων.
Ο μέχρι τούδε λέγω δυστυχής ούτος λαός βλέποντας ότι όλαι του αι θλίψεις και οδύναι, τα καθημερινά δάκρυά του, ο αφανισμός του, προέρχονται από την κακήν και αχρειεστάτην διοίκησιν, από την στέρησιν καλών νόμων , απεφάσισεν ενανδριζόμενος μίαν φοράν να ατενίση προς τον ουρανόν, να εγείρη ανδρείως τον καταβεβαρημένον τράχηλόν του, και ενοπλίζωντας εμμανώς τους βραχίονάς του με τα άρματα της εκδικήσεως και της απελπισίας να εκβοήση μεγαλοφώνως ενώπιον πάσης της Οικουμένης, εις βροντώδη κραυγήν τα ιερά και άμωμα δίκαια οπού θεόθεν τω εχαρίσθησαν δια να ζήση ησύχως επάνω εις την γην…
Όθεν, διά να ημπορούν ομοθυμαδόν όλοι οι κάτοικοι να συγκρίνωσι πάντοτε με άγρυπνον όμμα τα κινήματα της διοικήσεως των διοικούντων, με τον σκοπόν της κοινωνικής αυτών νομοθεσίας, εκτινάζοντες ανδρικώς τον ουτιδανόν ζυγόν του Δεσποτισμού και εναγκαλιζόμενοι την πολύτιμον Ελευθερίαν των ενδόξων προπατό-ρων των, να μην αφεθώσιν ουδέποτε να κατάπατώνται ως σκλάβοι εις το εξής από την απάνθρωπον τυραννίαν! να έχη έκαστος ωσάν λαμπρόν καθρέπτην εμπροστά εις τα ομμάτια του τα θεμέλια της ελευθερίας, της σιγουρότητος και της ευτυχίας του να γνωρίζουν εμφανέστατα οι κριταί, ποίον είναι το δυσαπό-φευκτον χρέος των προς τους κρινόμενους ελευθέρους κατοίκους· και οι νομοθέται και πρώτοι της διοικήσεως τον ευθύτατον κανόνα, καθ’ ον πρέπει να ρυθμίζεται και ν’ αποβλέπη το επάγγελμα των προς ευδαιμονίαν των πολιτών, κηρύτ-τεται λαμπροφανώς η ακόλουθος ΔΗΜΟΣΙΑ ΦΑΝΕΡΩΣΙΣ των πολυτίμων ΔΙΚΑΙΩΝ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ και του ελευθέρου κατοίκου του βασιλείου.», είπε τελειώνοντας συγκινημένος ο Ρήγας
- Από το Βουκουρέστι μου γράφουν οι φίλοι μας Θεσσαλοί, Ηπειρώτες και Αθηναίοι. Βρυχώνται σαν λιοντάρια και μου λέγουν ότι δεν είναι καιρός πλέον για βιβλία, αλλά
πρέπει να πλεύσω εις την πατρίδα και να γράψω και σ’αυτούς την ώρα της αναχωρήσεώς μου, είπε ενθουσιασμένος ο Ρήγας. Έτσι θα επιστρέψουν και αυτοί γρήγορα στον τόπο τους.
- Επανάσταση τώρα!, φώναξε ο Αντώνιος Κορωνιός. Τι νέα από τον Ναπολέοντα, πότε θα τον δεις;
- Με τον Βοναπάρτη έχω μία αλληλογραφία, είναι φιλικός προς τον αγώνα μας, απάντησε ο Ρήγας.
- Επιβεβαιώνω τα όσα αναφέρει ο Ρήγας!, απάντησε ο Γάλλος Gaudin, συνεργάτης του Βονα-πάρτη και πρόξενος της Γαλλίας στο Βουκουρέστι.
- Με τους αρματωλούς και κλέφτες έχουμε κάποια συνεννόηση;, ρώτησε ο Ευστράτιος Αργέντης.
-Έχω πυκνή αλληλογραφία με τον Νικοτσάρα και τον Βλαχάβα. Το σχέδιο είναι να μεταβώ στη χερσόνησο του Μωριά, στους Μανιάτες πρώτα και αφού με εμπιστευθούν να κηρύξουμε την ελευθερία. Βοηθούμενος από αυτούς να πολεμήσουμε κατά των Τούρκων και να απελευθερώσουμε τον Μωριά. Έπειτα θα εισβάλλουμε εις την Ήπειρο ενώνοντας τις δυνάμεις μας με τους Σουλιώτες. Στην συνέχεια θα κινηθούμε για να απελευθερώσουμε την Αλβανία, την Μακεδονία και την υπόλοιπη Ελλάδα. Ελπίζω δε οι Έλληνες συμπατριώτες μας να έχουν οπλισμόν και τροφές καθώς και την βοήθειαν πλουσίων μοναστηρίων.
- Τι πολίτευμα θα έχει αυτή η νέα τεράστια χώρα;, ρώτησε ο Παναγιώτης Εμμανουήλ από την Καστοριά.
- Ισότητα απέναντι στους Νόμους, Ελευθερία και όχι αναρχία, ελευθερία να πιστεύουμε στο Θεό, να έχουμε περιουσία, να μορφώ-νουμε τα παιδιά μας, να μιλάμε και να τυπώνουμε τις ιδέες όλων. Αδελφότης διότι όλοι είμαστε αδέλφια και τον άλλον δεν πρέπει να τον βλέπουμε σαν κτήνος αλλά ως αδελφό μας. Δημοκρατία λοιπόν θα έχουμε όχι τυραννία, ούτε αναρχία.
- Σημαία διαλέξαμε;, ρώτησε ο Θεοχάρης Τουρούτζιας από τη Σιάτιστα.
- Ναί αδέλφια, η σημαία φέρει το ρόπαλο του Ηρακλέους με τρεις σταυρούς επάνω. Το ρόπαλο σημαίνει τον αγώνα της ελευθερίας κατά των τυράννων. Χρώματα είναι τρία το κόκκινο, που σημαίνει την αυτοκρατορική πορφύρα και αυτεξουσιότητα του Ελληνικού λαού· το μεταχειρίζονταν οι προπάτορές μας ως ένδυμα πολέμου θέλοντας να μην φαίνονται οι πληγές που τρέχαν αίμα και έτσι να μην δειλιάζουν οι στρατιώτες. Το άσπρο σημαίνει την αθωότητα της δίκαιής μας επίθεσης κατά της τυραννίας. Το μαύρο σημαίνει τον υπέρ της πατρίδος και της ελευθερίας μας θάνατο.
- Τι σκοπεύει να κάνει ο Ναπολέων με τα Ιόνια νησιά;, ρώτησε και ο Ιωάννης Εμμανουήλ.
- Πιστεύω ότι θα τα απελευθερώσει από τους Ενετούς σύντομα και άνεμος ελευθερίας θα έλθει!, απάντησε ο Ρήγας. (Πράγματι αυτό ακριβώς συνέβη το επόμενο έτος 1797).
- Την νύχτα τυπώσαμε κρυφά 3000 αντίτυπα της «Επαναστατικής Προκήρυξης» και της «Δημοκρατικής Προπαιδείας» και θα τα στείλουμε σε σκλάβους αδελφούς στην πατρίδα αλλά και αλλού!, είπε συγκινημένος ο τυπογράφος Γεώργιος Πούλιος από τη Σιάτιστα. Οι Μαρκίδες Πούλιοι είχαν τυπογραφείο στη Βιέννη και το είχαν θέσει στη υπηρεσία του αγώνα.
- Από τον πασά Πασβάνογλου του Βιδινίου τί νέα έχουμε;, ρώτησε ο Δημήτριος Νικολίδης από την Ήπειρο.
- Όπως ξέρετε η φιλία μας στηρίζεται στο εξής, όταν ήμουν δίπλα στον Μαυρογένη τον ηγεμόνα της Βλαχίας, είχα παρέμβει σώζοντας την ζωή του Πασβάνογλου. Τώρα πλέον ο Πασβάνογλου κατέχει ένα μεγάλο μέρος της Σερβίας, μέρος της Βουλγαρίας και της Βλαχίας. Ο ίδιος είναι κατά του σουλτάνου. Θέλω δε να πιστεύω ότι πρόκειται να βοηθήσει στον αγώνα της απελευθερώσεως των λαών που ευρίσκονται υπό τον Οθωμανικόν ζυγό και στην δημιουργία του νέου κράτους. Οι σκλάβοι λαοί είναι σαν ένα λιοντάρι που κοιμάται. Όταν το λιοντάρι ξυπνήσει, θα καταστρέψει την τυρρανία του λύκου, του σουλτάνου.
- Πιστεύεις ότι υπάρχουν Τούρκοι που θα θέλουν να απελευθερωθούν από τον δικό τους Οθωμανικό ζυγό;, ρώτησε τώρα και ο Ιωάννης Καρατζάς από την Κύπρο.
- Έτσι θέλω να πιστεύω!, απάντησε ο Ρήγας συλλογιζόμενος. Η ελευθερία είναι σαν ένα ωραίο μικρόβιο. Σε κατακλύζει. Δεν περιορίζεται σε ένα λαό. Όταν όλοι, και οι Τούρκοι, καταλάβουν πώς είναι να ζεις χωρίς δεισιδαιμονίες, χωρίς τυραννία, σεβόμενος τον αδελφό σου, πιστεύω ότι θα μας ακολουθήσουν αρκετοί. Πάντως όποιοι και να βρεθούν απέναντί μας Τούρκοι ή ακόμα και Έλληνες προδότες, θα έχουν το ίδιο τέλος… τη γεύση από το σπαθί μας ή το βόλι από το ντουφέκι μας!
"Ο Νόμος είναι εκείνη η ελευθέρα απόφασις οπού με την συγκατάθεσιν όλου του λαού έγινεν", "Η ελευθερία είναι εκείνη η δύναμις οπού έχει ο άνθρωπος εις το να κάμη όλον εκείνο, οπού δεν βλάπτη εις τα δίκαια του γειτόνου του. Το ηθικόν σύνορον της ελευθερίας είναι τούτο το ρητόν: Μην κάμης εις τον άλλον εκείνο όπου δεν θέλεις να σε κάμουν", είπε ο Ρήγας.
- Αν κάποιος προσπαθήσει να αρπάξει την εξουσία απ’αυτόν τον ηγέτη που ο λαός με μεγάλη συμμετοχή δημοκρατικά επέλεξε τι πρέπει να γίνει;, ρώτησε ο Κορωνιός.

-"Κάθε άνθρωπος οπού ήθελεν αρπάσει την αυτοκρατορίαν και την εξουσίαν του έθνους, ευθύς να φυλακώνεται από τους ελεύθερους άνδρας, να κρίνεται, και κατά τον νόμον να παιδεύεται".